اقتصاد ایران چندسالی است که بیمار است و عوارض همین بیماری است که سفره و معیشت مردم را در مضیقه قرار داده است. سال‌ها فرصت‌های زیادی را برای درمان دارویی این بیماری ازدست‌داده‌ایم و متأسفانه در طول یک دهه اخیر به‌واسطه سوءتدبیرها، در برخی مواضع به نقاط بحرانی نزدیک شده‌ایم. شاید ناچار به جراحی‌هایی برای درمان این بدن بیمار باشیم، اما چه جراحی‌هایی و برای درمان چه درد‌هایی از اقتصاد ملی لازم است؟
توصیه انذارآمیز اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامی به تشکل‌های دانشجویی در مورد مطالبه‌گری دانشجویان، بار دیگر نقد و آسیب‌شناسی شیوه‌های مطالبه دانشجویی را خصوصاً از منظر مصالح ملی به جریان انداخت. مطالبه‌گری و عدالت‌خواهی بخش جدایی‌ناپذیر جنبش دانشجویی است و اساساً جریان دانشجویی بدون آن بی‌معنا است، اما اگر نقش‌آفرینی جنبشی غیرمسئولانه و فارغ از عقلانیت و معرفت لازم دنبال شود، نهایتاً می‌تواند هم به جنبش دانشجویی و هم به مصالح جامعه لطمه وارد کند. اما ریشه بروز این آسیب‌ها در جریانات دانشجویی چیست و چرا حتی برخی تشکل‌های دانشجویی مؤمن به انقلاب گاه در دام همسو شدن با سناریوی دشمن در این روند می‌افتند؟ به‌نظر می‌رسد چند دلیل عمده در سال‌های اخیر سبب بروز روندی شده که محصول نهایی آن در اقدامات سطحی و دشمن‌شادکن مشاهده می‌شود
رسانه‌های غربی چنین وانمود می‌کنند که دلیل به درازا کشیده شدن مذاکرات موسوم به احیای برجام، اختلاف بر سر تروریستی خوانده شدن سپاه از سوی امریکا است و مدعی شده‌اند که عقب‌نشینی واشنگتن از این تصمیم، منوط به انصراف ایران از خونخواهی سردار دل‌ها است. آیا واقعاً موضوع انتقام‌گیری از قاتلان حاج قاسم مانع از تحقق توافق شده است؟
یکی از نکات مهم در سخنان رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر کارگزاران نظام – که البته به‌طور بایسته موردتوجه رسانه‌ها قرار نگرفته- در حوزه «تعارض میان مصلحت جامعه و منفعت کارگزار» بود. به‌طورکلی یکی از چالش‌های تصمیم‌گیری تعارضی است که میان منافع شخصی تصمیم‌گیر و منافع حوزه تصمیم‌گیری پیش می‌آید. در حکمرانی نیز این تعارض میان منافع ملی و مصالح جامعه از یک‌سو و منافع شخصی و گروهی مدیران و متولیان امر از سوی دیگر رخ می‌دهد. اکنون در دنیا موضوع «تعارض منافع» یک باب جدی در مطالعات حکمرانی است و ایده‌های گوناگونی برای حل این چالش مطرح شده است.
هنوز یک سال از زمانی که «نفتالی بنت» از استراتژی رژیم صهیونیستی برای واردکردن هزار خنجر به جمهوری اسلامی ایران سخن گفت، نگذشته است، هزار خنجری که امید داشتند مرگ ایران را در پی داشته باشد، اما اکنون معلوم شده که خنجر‌ها کمانه کرده و بر صهیونیست‌ها وارد می‌شود.
از دوران کودکی و تحصیل در مدرسه همه به یاد داریم که پرسش کلیشه‌ای «علم بهتر است یا ثروت؟» یکی از موضوعات انشای دانش‌آموزان بود. اکنون معلوم شده است که این مقایسه و سؤال از اساس غلط بوده و در واقع علم می‌تواند مولد ثروت و قدرت هم باشد. اما چگونه؟
روزها، ساعات، دقایق و ثانیه‌ها شتابان در حال گذرند و همگی این نکته را به یادمان می‌آورند که به لحظات پایان قرن نزدیک می‌شویم. قرن چهاردهم هجری شمسی، قرنی پرحادثه بود که با تحولات مهمی در ایران و جهان مقارن شد و نقاط عطفی در تاریخ بشر در آن به وقوع پیوست.
پس از تأکیدات رهبر معظم انقلاب‌اسلامی بر ضرورت جهاد تبیین برای مقابله با تهاجم رسانه‌ای و نرم دشمن، بحث‌های گوناگونی در خصوص این جهاد در فضای رسانه‌ای و نخبگانی مطرح شده، اما اقداماتی، چون تصویب بودجه نسبتاً هنگفت برای آن چالش‌هایی را در افکار عمومی پدید آورد و در نهایت با تذکر اخیر معظم‌له مواجه شد.
در طول یک قرن گذشته صد‌ها بار آتش جنگ در جهان افروخته شده که در بیشتر موارد این آتش‌افروزی از ساختمان معروفی در پلاک ۱۶۰۰ خیابان پنسیلوانیا در واشنگتن دی‌سی طرح‌ریزی و هدایت شده است. آمار‌ها شفاف همه چیز را آشکار می‌کنند. از ۲۴۸ منازعه نظامی رخ‌داده در ۱۵۳ نقطه جهان در سال‌های ۱۹۴۵ تا ۲۰۰۱ میلادی، دولت امریکا آغازگر ۲۰۱ درگیری بوده است. این بدان معناست که مهاجم یک‌طرفه ۸۱ درصد جنگ‌ها، کاخ‌سفید بوده و امریکا به‌طور متوسط هرسال حدود چهار جنگ را بر بشریت تحمیل کرده است؛ روندی که تاکنون ادامه یافته و در قرن بیست‌ویکم نیز اوج گرفته است، به‌گونه‌ای که رئیس‌جمهور سابق امریکا از ۷ تریلیون دلار هزینه امریکا در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا سخن گفت.
ایران در جنگ اخیر روسیه و اوکراین باید چه موضعی داشته باشد؟ تأثیر این جنگ بر امنیت و منافع ما ایرانیان چیست؟ آیا به جنگ اخیر صرفا از منظر پیامدهای تلخ انسانی آن باید نگریسته شود یا ابعاد مهمتری نیز در ورای آن هست؟ پاسخ به این پرسش‌ها و نکات ناگفته دیگر در این خصوص را در تحلیل صوتی کوتاه محمدجواد اخوان، مدیرمسئول روزنامه جوان بشنوید.
شاید برای شما هم پیش آمده که در این ایام کرونایی کالایی را از طریق اینترنت خریداری کرده و منتظر باشید آن را مقابل منزل تحویل بگیرید؛ فرایندی که طی این خرید و تحویل کالا و میزان رضایتمندی شما از آن، تجربه‌ای از کسب‌وکار‌های مجازی را برای شما شکل داده است. به‌طورکلی گسترش فناوری ارتباطاتی و وابسته شدن هرچه بیشتر سبک زندگی مردم به فضای مجازی، موجب شده اقتصاد نیز با حوزه دیجیتال پیوند بخورد و این پیوند در ابعاد مختلفی از جمله کسب‌وکار‌های خرد و کلان خود را نشان داده است. از سویی همه‌گیری کرونا در دو سال اخیر و لزوم فاصله‌گذاری اجتماعی به گسترش اقتصاد دیجیتال شتاب داد و در کشور ما نیز بسیاری از کسب‌وکار‌های سنتی به جرگه فعالیت اقتصادی در بستر فضای مجازی پیوستند.
هنگامی‌که از ورای ۴۳ سال به سرگذشت پرفرازونشیب انقلاب اسلامی می‌نگریم، با داستانی پرماجرا و انبوهی از موانع ریزودرشت داخلی و خارجی مواجه می‌شویم که بسیاری از آنها، هر یک می‌توانست سرنوشت این انقلاب را به‌سان بسیاری از انقلاب‌های ناکام جهان رقم بزند، اما چنین نشد و این حرکت امتداد یافت. راز اصلی این امتداد در «پایداری اصحاب آن بر استمرار» است. این استمرارخواهی در طول دوران مبارزه قبل از انقلاب و نظام‌سازی پس از پیروزی انقلاب ادامه یافت و هرچند در این راه پرپیچ‌وخم چه خرد و کلان‌هایی که خسته شدند یا به آلاف‌و‌الوف دنیا گرفتار، اما به همت انقلابی‌مانده‌ها این مسیر انقطاع نیافت. برای تداوم این استمرارخواهی چه باید کرد؟
چندی پیش در شب ۲۲ بهمن فایل صوتی گفت‌وگوی میان یکی از مسئولان اقتصادی سابق سپاه با فرمانده کل وقت که قبلاً منتشر شده بود از طریق ایستگاه رادیویی سازمان سیا (رادیو فردا) طی یک عملیات رسانه‌ای برنامه‌ریزی شده مجدداً منتشر شده و به سرعت و کاملاً هدفمند به دست جبهه رسانه‌ای ضدانقلاب و ضدایران فضای مجازی را درنوردید. اما ماجرای این فایل چیست، محتویات آن تا چه حد قابل‌اتکا و پذیرش است و انتشار آن به چه منظوری صورت گرفته است؟
همان‌گونه که رهبر معظم انقلاب اسلامی فرمودند در «جهاد تبیین» بار اصلی بر دوش رسانه‌ها است و همه ما متولیان حوزه رسانه در درجه نخست باید از خود بپرسیم که چرا در این امر خطیر نتوانسته‌ایم در حد انتظار به تکلیف انقلابی خود عمل کنیم؟ به‌نظر می‌رسد به‌رغم مجموعه وسیعی از اقداماتی که در حوزه رسانه‌ای در جبهه انقلاب اسلامی رخ داده، فقدان یک «الگوی کنش رسانه‌ای» متناسب با «جهاد تبیین» مانع از اثربخشی تمام‌عیار و مطلوب این اقدامات شده است. اینکه چنین الگویی چیست و چه ابعاد و ساختار‌هایی دارد، نیازمند مداقه و جهد فکری و عملی است، اما برخی از مهم‌ترین مؤلفه‌های مبانی آن را به شرح ذیل می‌توان بررسی نمود
انقلاب‌اسلامی، پدیده‌ای آرمان‌خواهانه و شعارهایش ملازم آن است. هرگاه آرمان‌ها و شعار‌های انقلاب در جامعه بازخوانی می‌شوند، ناخودآگاه فاصله وضع موجود با آن آرمان‌ها سؤالات و ابهاماتی را پدید می‌آورد و از آنجایی‌که انقلابیون، آرمان‌گرا هستند، فاصله میان «بایدها» و «واقعیت‌ها» بیش از همه وجدان‌های بیدار آنان را می‌آزارد.
همان‌گونه که انقلاب‌اسلامی فتوحات و بلکه فتح‌الفتوحاتی دارد، نمی‌توان انکار کرد که عدم‌الفتح‌هایی نیز وجود دارد و میان وضع موجود و مطلوب فاصله‌هایی به چشم می‌خورد که در برخی حوزه‌ها کم و در برخی حوزه‌ها نسبتاً زیاد است. این عدم‌الفتح‌ها و فاصله‌های آزاردهنده ناشی از چیست؟ تأملی هرچند گذرا می‌تواند راز این مسئله را تا حدی آشکار سازد.
پس از آنکه وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سؤال خبرنگاری در مورد احتمال مذاکره مستقیم با تیم مذاکره‌کننده امریکا در وین، ضمن رد کردن مذاکره مستقیم با این تیم در شرایط کنونی، اعلام کرد تنها در زمانی که «یک توافق خوب و با تضمین بالا» در دسترس باشد و برای رسیدن به این توافق مذاکره مستقیم لازم باشد، این مذاکره نادیده گرفته نخواهد شد، این سخنان وزیر خارجه با واکنش‌های متفاوتی از انتقاد برخی چهره‌های انقلابی گرفته تا شیدایی غرب‌گرایان نسبت به این نظر و نیز در تناقض تلقی کردن آن با مواضع قبلی مسئولان نظام همراه شد. در این خصوص چند نکته گفتنی است
یکی از ویژگی‌های متأخر دوره مدرن تغییر و تحول در جایگاه زن بوده است. بر اساس آموزه‌های مأخوذ از الهیات توراتی (مبتنی بر عهد عتیق تحریف شده) و اندیشه‌های آبای کلیسا و نیز سنت‌های فلسفی به‌جای‌مانده از یونان و روم باستان، زن موجودی درجه ۲ در نسبت با مرد تعریف می‌شد. جالب اینجاست که وقوع نوسازی در غرب هم باعث تغییر این نگاه به زن در غرب نشد و تا حدود سال‌های پایانی قرن نوزدهم میلادی این نگاه تبعی و تحقیرآمیز تا حدی در جهان غرب نسبت به زنان وجود داشت. تا سال‌های ابتدایی قرن بیستم چه بسیار زنانی بودند که حق تحصیل دانشگاهی در کشور‌های اروپای غربی را نداشتند و این تنها یک نمونه از این نگاه جنس دوم به زن در غرب است. اتفاقاً مهم‌ترین تحولی که در حوزه فرهنگ عمومی در اثر مدرنیته رخ داد نه‌تن‌ها جایگاه زنان را اعتلا نبخشید، بلکه به نحوی تنزل به شمار می‌آمد. با کم‌رنگ و برداشته شدن قیود اخلاقی در غرب مدرن، غریزه جنسی بشر غربی به سمت طغیان حرکت کرد و در تمدن غرب، زن به عنوان مهم‌ترین ابزار شهوترانی تلقی شد. با گسترش صنایع فرهنگی و ابزار‌های هنری و تبلیغاتی، نگاه به زن به عنوان یک کالای جنسی بیش‌ازپیش برجسته شد و در چارچوب نظام سرمایه‌داری، زن به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین ابزار‌های تأمین منافع مادی صاحبان قدرت و ثروت تلقی و زنانگی (با تأکید بر ویژگی‌های جنسی) به بخشی از تجارت ابرسرمایه‌داران تبدیل شد.
در طول یک دهه و نیم گذشته موضوع ارتباط جمهوری اسلامی ایران و روسیه از محور‌های حاشیه‌سازی‌های جریان رسانه‌ای معارض بوده است. این جریان که وابستگی آن به غرب چندان پوشیده نیست، گاه با شعار‌های فریبنده و ظاهراً خیرخواهانه خود را نگران استقلال ایران معرفی کرده و این روابط را در مغایرت با آن قلمداد می‌کند. اما ریشه این تقلا‌های سیاسی و رسانه‌ای علیه همکاری ایران و روسیه در کجاست؟
«سردار شهید عزیز را با چشم یک مکتب، یک راه، یک مدرسه درس‌آموز نگاه کنیم.» این جمله از زبان شخصیتی است که سلیمانی را بیش از همه می‌شناخت و خود مرشد و مربی او بود. جایگاه و منش سردار به‌گونه‌ای بود که از خود هرگز نگفت و کمتر در رسانه‌ها دیده می‌شد. همچنان‌که مولوی می‌گوید: «خوش‌تر آن باشد که سر دلبران/ گفته آید در حدیث دیگران». باید سردار دل‌ها را از زبان دیگرانی که او را درک کردند، شناخت. هرچند به‌واسطه حساسیت مسئولیتش افراد به‌خصوصی با او در ارتباط بودند، اما مرشد و مقتدای او یعنی رهبر معظم انقلاب به‌عنوان شخصیتی فرهیخته -که این شهید عزیز تحت فرمان و در تعامل مستقیم با ایشان بود- بهترین ترسیم‌کننده مؤلفه‌های مکتب و راه شهید سلیمانی است؛ از این‌رو بررسی نکاتی که معظم‌له در تبیین شخصیت و سیره «حاج قاسم» ترسیم کرده‌اند، می‌تواند روشنگر «مکتب سلیمانی» باشد.
هرچند فتنه ۸۸ شبیه بسیاری از مدل‌های تکرارشده «انقلاب‌های رنگی»، با پروپاگاندای دروغین تقلب در انتخابات شروع شد، اما خیلی زود نشانه‌های فتنه‌ای آشکار گشت که ریشه در انحرافات و دگردیسی‌های بیست‌ساله یک جریان سیاسی داشت. آنها که با هدایت و تحریک دشمن، مردم را به اغتشاش دعوت کردند، از سال ۶۸ مسیری را پیموده بودند که لاجرم به فتنه ۸۸ ختم می‌شد. فراتر از شبهه واهی تقلب که هیچ سند محکمه‌پسندی نداشت، طراحان و بازیگران آگاه یا فریب خورده سناریوی فتنه به تدریج شبهات دیگری را مطرح نمودند که در ظاهر با هدف انتقاد از نحوه مواجهه نظام و، ولی فقیه با این جریان استحاله شده بیان می‌شد، ولی در واقع با هدف فرار رو به جلو و سلب مسئولیت از پاسخگویی فتنه‌گران بابت تهمت‌ها و خسارت‌های بزرگ آنان به کشور طرح می‌شد. به عبارت دیگر، شبهات فوق کارآمدی نظام در پیشگیری از وقوع فتنه را زیر سؤال برده و با مقصرنمایی از نظام و رهبری، این تلقی را به وجود می‌آورد که با تدابیری می‌شد از وقوع فتنه جلوگیری کرد.
یکی از مهم‌ترین تأثیرات موضوع «اصلاح نرخ ارز» -که بر حذف نرخ ترجیحی متمرکز است- در حوزه «قدرت خرید عمومی» است. ماجرا از این قرار است که اگرچه بخش قابل‌توجهی از محصولات مصرفی سفره خانوار تولید داخل است و بر اساس نهاده‌های داخلی قیمت‌گذاری می‌شود، اما در فرایند تولید چند قلم خاص و البته پرمصرف همچون مرغ، تخم‌مرغ و روغن نهاده‌های وارداتی مصرف می‌شود که با توجه به تفاوت جدی نرخ‌های داخلی و بین‌المللی، حذف ارز ترجیحی عملاً قیمت تمام‌شده محصول را بالا می‌برد و حتی چندبرابر می‌کند. هرچند دولت برای جبران کاهش قدرت خرید مردم تصمیم به پرداخت یارانه مستقیم دارد، اما از هم‌اکنون باید برای میزان این یارانه در سال‌های آتی به فکر بود.
در زمانه‌ای که سلطه بر قلمرو ادراکی تا حد زیادی جای عبور از مرز‌های جغرافیایی را گرفته است، تولید و نشأ روایت‌ها یکی از مهم‌ترین کارکرد‌های رسانه‌ها و صنایع فرهنگی است و ما چه بخواهیم و چه نخواهیم گریزی از حضور در این آوردگاه برایمان متصور نیست. در این میان اگر شاکله این جبهه پیچیده را نشناسیم و ارزیابی دقیقی از وضعیت صف‌آرایی خودی و دشمن در آن نداشته باشیم، بی‌تردید نه‌تن‌ها آورده چندانی نخواهیم داشت، بلکه بخشی از دستاورد‌های پیشین را نیز به دشمن واگذار خواهیم کرد. در صحنه کنونی جنگ روایت‌ها در سه نقطه اساسی دچار آسیب‌های جدی هستیم که باید برای آن تدبیر کرد
روزنامه «جوان» در طول قریب به ۲۳ سالی که از عمر خود سپری کرده، دوران‌های متفاوت مدیریتی را تجربه کرده و توانسته است خود را به‌عنوان یکی از رسانه‌های شاخص جبهه انقلاب اسلامی تثبیت کند. اینک این رسانه مکتوب انقلاب اسلامی وارد مرحله جدیدی از حیات خود می‌شود که با سال‌های آغازین دهه پنجم و چهل‌واره دوم انقلاب اسلامی و نیز طلیعه قرن پانزدهم هجری شمسی مقارن شده است. جوان، هرچند با تلاش شبانه‌روزی همه اصحابش در دو دهه اخیر به نقطه قابل قبولی رسیده است، اما اقتضائات دوران جدید و مسائل عصر آتی الزاماتی از تحول را در این روزنامه پدید آورده که نیازمند عزمی جهادی و تلاشی مضاعف است. برخی از مختصات متمایزکننده روزنامه جوان در دوره جدید چنین خواهد بود:
مراسم تکریم عبداله گنجی مدیر مسئول روزنامه جوان و معارفه محمد جواد اخوان در سالن اجتماعات خبرگزاری فارس برگزار شد.
با گذشت صد روز از عمر کابینه سیزدهم، بحث درباره کارنامه این دولت و میزان تحقق وعده‌ها در جریان است، اما نکته‌ای که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد عملکرد شخص رئیس‌جمهور، خصوصاً در حوزه ناظر به ویژگی‌های شخصی اوست. هرچند برخی به پرکاری و به میان مردم رفتن وی اشاره کرده‌اند، اما کمتر کسی به ادبیات و گفتمان رئیس‌جمهور، خصوصاً در مورد منتقدان، مخالفان و دولت پیشین پرداخته است.
