ابعاد سفر الکاظمی به تهران
ابعاد سفر الکاظمی به تهران
سفر مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق که مورد توجه رسانههای منطقهای و فرامنطقهای قرار گرفت، علاوه بر مناسبات دوجانبه، در تحولات منطقه نیز مؤثر بود. به طور اجمالی برخی از مهمترین ابعاد این سفر و تأثیرات آن را در چارچوب زیر میتوان برشمرد:
۱- بیش از ۱۷ سال از سرنگونی رژیم بعث و اشغال عراق از سوی امریکا میگذرد؛ تهاجمی که در ورای نقشههای آخرالزمانی و راهبردی کاخ سفید برای سلطه بر بینالنهرین و تبدیل آن به پایگاهی برای سلطه بر کل منطقه قرار داشت. روند تحولات بعد از اشغال نشان داد که رؤیای واشنگتن برای بغداد کابوسی متوهمانه بیش نبوده است. محصول فرایند مردمسالاری در عراق در تمام دو دهه گذشته هیچگاه مطلوب و مورد پسند امریکا نبوده است. بر این اساس است که ترامپ بارها تأکید کرده است که امریکا ۷ تریلیون دلار در منطقه خرج نموده، اما آورده چندانی نداشته است. سفر الکاظمی به تهران نشان داد که تلاش امریکا برای جدایی بغداد از تهران آرزویی خیالی بیش نیست.
۲- عراق طی چند سال گذشته با انواع و اقسام بحرانهای امنیتی، راهبردی و سیاسی مواجه بوده و با ازاله گروهک تروریستی تکفیری داعش، دستخوش بحران سیاسی دستساخته قدرتهای خارجی شد که مدتها از کف خیابان تا کاخ نخستوزیری را بحرانزده است. قضاوت در مورد اینکه آیا بحران ادامهدار عراق با تشکیل دولت جدید پایان پذیرفته یا نه، کمی زود است، از نشانههای بارز سفر الکاظمی به تهران آن بود که تلاش غرب برای بهرهگیری از ناآرامیهای عراق برای ایجاد جدایی و تقابل بغداد و تهران راه چندانی به سوی موفقیت نیافته است.
۳- عراق با حدود ۱۵۰۰ کیلومتر مرز مشترک با ایران، بیشترین مرز را در میان همسایگان ایران با کشور ما دارد. وجود پیوندهای دیرینه فرهنگی، مذهبی و قومی میان مردم جنوب و شمال عراق با ایرانیان زمینه عمیقی برای ارتقای روابط دوجانبه مهیا نموده و فرصتهای بینظیری برای تعمیق همکاریهای اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی میان دو کشور را فراهم میآورد.
اکنون که راهبرد «اقتصاد مقاومتی» در دستورکار کشور قرار گرفته و بهرهگیری از فرصتهای موجود در تعامل با همسایگان، جایگاه ویژهای در آن مییابد، تقویت روابط با همسایه غربی معنا و مفهوم ویژهای مییابد. تلاش برای مهار تحریمهای ظالمانه امریکا از طریق ایجاد پیمان ارزی دوجانبه با همسایگان و شرکای تجاری و توسعه بازارهای صادراتی به مقصد و از طریق همسایگان بخشی از برنامههای راهبردیای است که در توسعه روابط با همسایگانی همچون عراق دنبال میشود.
۴- از ویژگیهای مهم سفر اخیر نخستوزیر عراق، ملاقات مهم وی با رهبر معظم انقلاب اسلامی بود. این نکته که نخستوزیر عراق اولین فرد خارجی است که در طول چندماه اخیر (بحران کرونا) با معظمله دیدار کرده، خود نشان از اهمیت این سفر و نگاه ویژه جمهوری اسلامی ایران به ثبات عراق و توسعه روابط با آن است. تأکید ایشان بر اینکه «ایران، خواهان عراقِ عزتمند، مستقل و با حفظ تمامیت ارضی و وحدت و انسجام داخلی است» و «مخالفت قطعی ایران با هر آنچه موجب تضعیف دولت عراق شود» روشنکننده مواضع کشورمان در قبال همسایه غربی است. همچنین تصریح مؤکد ایشان بر فراموش نکردن جنایت امریکا در ترور شهیدان سلیمانی و المهندس و ضرورت وارد کردن ضربه متقابل به امریکاییها، سیاست قاطع و روشن جمهوری اسلامی ایران در قبال رژیم تروریست امریکا و تداوم حضور آن در عراق نشان داد.
همانگونه که رهبر معظم انقلاب نیز اشاره کردند، بدون شک آینده ارتقای روابط ایران و عراق دشمنانی جدی دارد که در رأس آنها رژیم ایالات متحده امریکا و نیز اقمار منطقهای آن قرار دارند. بی تردید دشمنان دوستی بغداد و تهران، از تلاشهای خود دست نخواهند کشید و به صرف سفر نخستوزیر عراق به تهران، نمیتوان امیدوار بود که توطئهها پایان یابد. اما میتوان امید داشت که مسیر تحکیم دوستی دو ملت و دو دولت به نحوی طی گردد که دسیسههای محور عبری-عربی-غربی چندان کارگر نشود.
همین مطلب: