یوم‌الحساب وعده‌های بی‌شمار
انتخابات 22 خرداد 1392 را می‌توان از حیث نتیجه، یکی از غیرمنتظره‌ترین انتخابات تاریخ کشور دانست و البته ویژگی دیگر آن، پیروزی نامزد منتخب با رأیی شکننده بود. علی‌ایحال این انتخاب در عمل منجر به کسب آرای بیش از 50درصدی آقای حسن روحانی و به قدرت رسیدن جریانی شد که خود را «اعتدال‌گرا» می‌خواند.
روحانی در رقابت‌های انتخاباتی، دولت خود را دولت «تدبیر و امید» و شعار خود را «نجات اقتصاد»، «احیای اخلاق» و «تعامل با جهان» معرفی کرد. شرایط خاص حاکم بر کشور خصوصاً در حوزه اقتصادی و اثربخش شدن تحریم‌ها در نتیجه سوء‌مدیریت‌ها و سوءتدبیرها، نیاز به اقدامی عاجل در مدیریت کلان اقتصادی کشور را طلب می‌کرد و روحانی با درک این مطالبه عمومی در جامعه، کلید حل مشکلات اقتصادی را در تعامل با قدرت‌های غربی – یا به‌عبارتی آنچه کدخدا می‌خواند- ترسیم کرد.
شکل‌گیری نوعی دوقطبی خاص در جریان این انتخابات در موضوع پرونده هسته‌ای، نتیجه را به سود روحانی رقم زد و نشانی‌ای که او برای حل مشکل معرفی کرد، در بخش‌هایی از جامعه «پاسخ معتبر» تلقی شد.
البته گفتمان انتخاباتی روحانی محدود به این عناوین شعارها نشد و او وعده‌های ملموس و محسوسی برای کسب رأی جامعه نیز ارائه کرد. «برنامه‌ای برای حل مشکلات اقتصادی در 100 روز اول کاری دولت»، «ایجاد سالانه 600 هزار شغل»، «رونق بخشی به کلیه واحدهای تولیدی در بازه‌ای کوتاه»، «کنترل و هدایت نقدینگی به سمت تولید»، «اعطای یارانه غیرنقدی در قالب سبد کالا»، «از بین بردن خام‌فروشی»، «تک‌رقمی کردن نرخ بیکاری»، «تخصیص 3درصد درآمد نفت به خوزستان»، «خودکفایی در برنج و مرکبات»، «بهبود ارزش پول ملی» و در یک‌کلام «چرخیدن چرخ اقتصاد در کنار چرخ هسته‌ای» تنها بخشی از وعده‌های کمّی اقتصادی بود که مردم از حسن روحانی شنیدند.
البته وعده‌های او به حوزه اقتصاد محدود نمی‌شد و در حوزه سیاست و فرهنگ نیز وعده‌های گوناگونی داد. اما به‌جز اقتصاد نقطه ثقل دیگر وعده‌های او در حوزه سیاست خارجی بود. او در سیاست خارجی با شعار «تعامل‌گرایی»، وعده‌هایی همچون «برداشته شدن همه تحریم‌ها»، «بازگرداندن اعتبار و عزت به پاسپورت ایرانی» و در یک‌کلام حل همه مشکلات سیاست خارجی با در پیش گرفتن تعامل ارائه داد.
البته تعداد وعده‌های روحانی، بسیار بیش از اینها است و شاید بتوان او را «پروعده‌ترین» رئیس‌جمهور تاریخ ایران نامید. ازاین‌رو بود که بسیاری از تحلیلگران از روزهای نخست آغاز به کار دولت یازدهم، مهم‌ترین پاشنه آشیل یا چشم اسفندیار این دولت را وعده‌های پرشمار و حجیمی دانستند که رئیس آن قبل از انتخابات ارائه کرده است. با گذشت 100 روز اول کار دولت، در حالی که همگان منتظر اولین نتایج تحقق وعده‌های اقتصادی رئیس‌جمهور بودند، شاهد سخنان جدیدی از روحانی بودند که در حال ارائه تعریف‌های جدیدی از وعده‌های خود بود. روحانی مدعی شد که وعده‌ای برای حل مشکلات در 100 روز نداده و تنها قول داده است که در 100 روز اول از شرایط کشور به مردم گزارشی ارائه کند.
با این‌حال مردم از تحقق وعده‌ها ناامید نشده و همچنان منتظر نتایج اقدامات دولتمردان بودند. این بار حل مشکلات به مذاکرات هسته‌ای ارجاع شده و به‌این‌ترتیب توافقات ژنو، لوزان و برجام به امضا رسید. روحانی پس از اعلام رسمی برجام از رفع همه تحریم‌های اقتصادی و مالی در اثر اجرای برجام خبر داد و به‌این‌ترتیب به سیاهه طولانی وعده‌های دولت، چند سطر افزوده شد.
اینک چهار سال از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم می‌گذرد و برجام نیز در آستانه دوسالگی است. روحانی گاه همچنان از تکذیب برخی وعده‌ها همچون حل مشکل در 100 روز سخن می‌گوید و گاه آمارهایی را به مردم عرضه می‌کند که نشان می‌دهد همه‌چیز بر وفق مراد معیشت مردم است. اما سفره‌های مردم چیز دیگری می‌گوید. هرچند در طول این چند سال، چند بار ادعا شد که از «رکود» عبور کردیم، اما کارآفرینان و فعالان کسب‌وکار از رکود عمیق خبر می‌دهند و وجود چند فارغ‌التحصیل دانشگاهی بیکار در هر خانه پیامی تلخ به همراه دارد.
هرچند پیش از انتخابات قول برداشته شدن همه تحریم‌ها داده شد و در روز امضای برجام از لغو یک‌باره همه تحریم‌های اقتصادی و مالی، رئیس‌کل بانک مرکزی دستاورد برجام را «تقریباً هیچ» می‌خواند و تجار و بازرگانان از دشواری در نقل و انتقالات مالی سخن می‌گویند.
هرچند روحانی قول حل مشکلات در کوتاه‌مدت را داده بود، اما مردم ایران نجیبانه به او فرصت دادند و اینک در ماه‌های پایانی دولت یازدهم، موعد تحقق وعده‌ها رسیده است. اینک باید صاحبنظران و کارشناسان، کارنامه این دولت را بررسی کنند و نتیجه این بررسی‌ها را صادقانه در اختیار افکار عمومی قرار دهند تا ملت آن را با وعده‌هایی که با آنها اعتماد مردم جلب شد، مقایسه نماید. همه به یاد داریم که در دوران تحصیل در مدرسه، برای دانش‌آموزانی که کمتر تلاش کرده بودند یا گرفتار تنبلی شده بودند، روز کارنامه روز سخت و تلخی بود. اینک «روز کارنامه» یا یوم‌الحساب وعده‌های بی‌شمار دولت فرارسیده است. عملکرد دولت یازدهم در پیشگاه افکار عمومی قرار دارد و بهترین ارزیاب نهایی این کارنامه همان ملتی هستند که مستمع آن وعده‌های بی‌شمار بودند.
همین مطلب:
روزنامه جوان- یوم‌الحساب وعده‌های بی‌شمار
