11 سپتامبر و پیامدهای جهانی آن

14 سال پیش در 11 سپتامبر 2001 میلادی (20 شهریور 1380) حادثه‌ای در محله منهتن نیویورک آمریکا رخ داد که چشم‌های جهان را به خود خیره ساخت. هرچند این حادثه در یک روز گرم تابستانی به وقوع پیوست، اما تأثیرات و تبعات آن در عرصه بین‌الملل تا بیش از یک دهه ادامه یافت و هنوز هم برخی پیامدهای آن را می‌توان مشاهده کرد. در این یادداشت تلاش خواهد شد به گونه اجمالی به برخی از مهم‌ترین پیامدهای جهانی این رویداد پرداخته شود:

1- لشکرکشی غرب و آمریکا: پس‌ازاین حادثه بود که ماشین نظامی غرب و آمریکا، منطقه غرب آسیا را هدف گرفت و گو آنکه از قبل برنامه‌ای برای این دوره طرح‌ریزی‌شده باشد، تلاش گردید تا جغرافیای سیاسی منطقه باقدرت سخت نظامی تغییر یابد. حمله نظامی آمریکا و متحدانش به افغانستان و عراق که با تلفات و آوارگی چند میلیون انسان بی‌گناه همراه شد، لکه ننگ دیگری بر دامان سیاه غرب در ادعای حقوق بشر نشاند. بااین‌حال گذر زمان ناکارآمدی تهاجم نظامی غرب را ثابت نمود و این موضوع، تمرکز غرب و آمریکا را بر روی جنگ‌های نیابتی و عدم دخالت مستقیم به دنبال داشته است.

2- طرح خاورمیانه بزرگ: بر اساس طرحی آمریکایی‌ها آشکارا از آن رونمایی کردند قرار بود نقشه سیاسی منطقه و حکومت‌ها مطابق منافع غرب به‌گونه‌ای تغییر یابد تا هم از تمرکز قدرت در جهان اسلام جلوگیری شود و هم اسلام سیاسی به‌عنوان رقیب اصلی غرب در منطقه مهار گردد. در این طرح عمده دولت‌های منطقه دستخوش تغییر می‌گردید.

3- گسترش اسلام هراسی: هرچند ظهور اسلام هراسی نوین را باید به یک دهه قبل از این حادثه و پس از فروپاشی بلوک شرق بازگرداند، اما با وقوع حادثه برج‌های دوقلوی نیویورک، موج وسیع و سهمگین اسلام هراسی در غرب ظهور یافت که تا هم‌اکنون پیامدهای آن باقی است. تلاش برای تخریب چهره اسلام و مسلمان در غرب و سطح جهان، افزایش نفرت افکنی در عرصه‌های اجتماعی، توهین به ساحت مقدسات اسلامی خصوصاً پیامبر اعظم رسول رحمت (ص) نشانه‌هایی از این اسلام هراسی در غرب بود. علی‌رغم تلاش سازمان‌یافته صهیونیست‌ها برای تقویت این جریان ضد اسلامی، اکنون و پس از گذشته یک دهه و نیم از آن حادثه می‌توان گفت جایگاه اسلام در عرصه جهانی و به‌طور مشخص غرب به‌مراتب تقویت یافته است.

4- تقویت محور مقاومت: هرچند یکی از مهم‌ترین اهداف غرب از دخالت مستقیم نظامی تضعیف و مهار جمهوری اسلامی ایران و متحدان منطقه‌ای‌اش بود، اما گذر زمان، بر همگان ثابت کرد که نه‌تنها این هدف محقق نشده است، بلکه زمینه‌های نفرت عمومی از غرب و استکبارستیزی و سلطه ناپذیری در میان مردم منطقه تثبیت و تقویت یافته است. همین موضوع به تقویت موضع جمهوری اسلامی ایران و محور مقاومت انجامید که نمونه بارز آن را در تشکیل دولت همسو با مقاومت در عراق پسااشغال و نیز شکست صهیونیست‌ها در جنگ‌های لبنان و غزه مشاهده نمود.