جاذبه و دافعه حسینی
از همان روزهای پایانی رجب که حضرت اباعبداللهالحسین (ع) با خانواده خود مدینه را به سمت مکه ترک کرد و کاروانی به راه انداخت که در تاریخ جاودانه شد، تا ۱۶۰ روز بعد، یعنی ۱۰ محرم سال ۶۱، جمعی تدریجاً به این کاروان پیوستند و جمعی دیگر از آن بازماندند. همانگونه که کاروان سیدالشهدا (ع) ریزشها و رویشهایی داشت، «جاذبهمند» و «دافعهمند» بودن از جمله ویژگیهای مکتب حسینی پس از عاشورا و تا قرنهای متمادی بوده است. وجود این ریزش و رویش در ذات این نهضت بود، و دلیل آن نیز حقمدارانه و حقطلبانه بودن ماهیت آن بوده است.