به یاد مظلومیت لاله‌های سپید منا
به یاد مظلومیت لاله‌های سپید منا
کنگره عظیم حج به‌رغم آنکه قدمتی حتی بیش از تاریخ اسلام را داراست، اما در سده‌های اخیر، به‌واسطه دخالت‌های حکومت‌های طاغوتی و عناصر وابسته به آن از روح حقیقی خود تهی شده بود و علی‌الخصوص در یک قرن اخیر با سلطه وهابیت تکفیری بر حرمین‌شریفین، این کنگره عظیم که باید وفاق‌آفرین و وحدت‌بخش جهان اسلام و محل حل چالش‌های اساسی مسلمین باشد، به کانون تفرقه‌افکنی و کاشتن بذر کینه تکفیر تبدیل‌شده بود. تأکید امام راحل عظیم‌الشأن مبنی بر احیای حج ابراهیمی، خصوصاً با تأکید بر نزدیک کردن هرچه بیشتر با معارف اسلام ناب محمدی (ص) که در کلیت و مناسک آن تجلی می‌یافت، روح جدیدی در این فریضه الهی دمید، به‌گونه‌ای که اکنون به‌جرئت می‌توان گفت: در سه دهه اخیر حج تا حد زیادی جایگاه حقیقی خود را یافته است.
بااین‌حال رژیم آل‌سعود و دستگاه وهابیت تکفیری وابسته به آن در آشکار و صهیونیسم بین‌الملل و نظام سلطه در ورای ماجرا، از این روند راضی نبوده‌اند و هرازچندگاهی تلاش‌های زیادی برای مانع‌تراشی در این مسیر رخ می‌دهد. نمونه بارز این ماجرا را در سال ۱۳۶۶ و در فاجعه کشتار حجاج بیت‌الله‌الحرام در راهپیمایی برائت از مشرکین می‌توان مشاهده نمود.
نمونه دیگر این رویکرد را می‌توان در حج خونین و تلخ سال ۱۳۹۴ هجری شمسی مشاهده کرد که در طی آن هزاران حاجی از سراسر جهان و خصوصاً ایران اسلامی، به شهادت رسیدند. رهبر معظم انقلاب‌اسلامی در دیدار امسال با کارگزاران و مسئولان حج فرمودند: «فاجعه مسجدالحرام و منا در سال ۹۴ [هم]این قضیه فراموش‌شدنی نیست؛ این باید حتماً تعقیب بشود، دنبال بشود، مجموعه و هیئت حقیقت‌یاب با حضور مدّعی اصلی -که جمهوری اسلامی است- باید تشکیل بشود، باید به مجامع بین‌المللی مراجعه بشود، از هرجایی که ممکن است باید کمک گرفته بشود تا احقاق حق بشود؛ اینجا ظلم بزرگی انجام گرفت. حقّ بزرگ حجّاج بر آن کسانی که مسلّط بر آن منطقه هستند، امنیت آن‌ها است؛ این مطالبه اصلی آن‌ها است. «امن» یکی از خصوصیاتی است که خدای متعال برای خانه‌ی خودش و شهر مکه و حرم، معین فرموده است: جَعَلنَا البَیتَ مَثابَةً لِلنّاسِ وَ اَمنا؛ همه آنجا جمع بشوند و امن باشد، امنیت داشته باشند. امنیت و ایمنی مردم یکی از اساسی‌ترین کار‌ها است؛ این ایمنی مراعات نشد. این، مطالبه لازم دارد؛ این، دنبال‌گیری لازم دارد؛ از دنبال‌گیری از این قضیه خسته نشوید؛ دنبال کنید، بخواهید. مسئولین محترم -چه در بعثه، چه در سازمان حج، چه در دستگاه‌های ذی‌ربط، وزارت خارجه، قوّه قضائیه و دیگران- باید قضیه را دنبال بکنند. آن‌طور که به من گزارش کردند، به خانواده‌های برخی از شهدا که در آنجا دفن شده‌اند اجازه داده نمی‌شود که حتّی بروند آنجا و قبر عزیزان خودشان و شهیدان خودشان را زیارت بکنند! این‌جور نمی‌شود؛ بایستی نسبت به این قضایا کار انجام بگیرد.».
اما فاجعه منا و مسجدالحرام چرا قابل فراموشی نیست؟ در سال ۱۳۹۴ هجری شمسی، یکی از تلخ‌ترین و غمبارترین ادوار اقامه این فریضه رقم خورد و طی دو فاجعه ناگوار هزاران تن از حجاج بیت‌الله‌الحرام، به شهادت رسیدند. در فاجعه نخست، سقوط جرثقیل در صحن مسجدالحرام به شهادت بیش از ۱۰۰ نفر از حجاج انجامید و در فاجعه دوم که بزرگ‌تر بود، بیش از ۷ هزار نفر از حجاج در سرزمین منا گرفتار حادثه‌ای مشکوک شده و در اثر ازدحام و عدم امدادرسانی مناسب، در حالت احرام به شهادت رسیدند. این حج تلخ، البته برای ایرانیان تلخ‌تر بود، چراکه کشور ما در صدر فهرست کشور‌های قربانی هر دو حادثه بود و حجاج ایرانی تلخ‌کامی از دست رفتن همسفران‌شان و تبدیل‌شدن عید قربان به عزای عمومی را از یاد نمی‌برند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد فاجعه منا، مرگبارترین حادثه در تاریخ حج ابراهیمی است. با گذشت سه سال از این فاجعه دهشتناک، رژیم آل‌سعود به‌عنوان حاکم مسلط بر حجاز، مسئولیت این فاجعه را نپذیرفته و از هرگونه پاسخگویی به جهان اسلام می‌گریزد، اما امت اسلامی، به‌خصوص خانواده شهدای منا، فهرستی بلندبالا از پرسش‌ها و ابهامات را در ذهن خود دارند و طرح و واکاوی در هر یک به کیفرخواستی سنگین علیه این رژیم ننگین و مسئولیت‌ناپذیر تبدیل خواهد شد. در علت وقوع فاجعه منا باید گفت: بر اساس بررسی‌های حقوقی مجموع روایات و استنادات شاهدان عینی، فعل مأموران دولتی عربستان مبنی بر انسداد در‌های خروجی اصلی برای عبور کاروان امنیتی، موجب این فاجعه شده و، چون مأموران وابستگان دولت هستند، فعل آن‌ها فعل دولت محسوب می‌شود.
سهل‌انگاری و بی‌تفاوتی مأموران سعودی در برخورد با این فاجعه هم به گفته شاهدان عینی و هم به شواهد فیلم‌ها و تصاویر موجود، مسلم و محرز است. تصاویر شهدای فاجعه نشان می‌دهد تعداد زیادی از آن‌ها با لبان خشکیده و عطشان دعوت حق را لبیک گفته‌اند و این مطلب با توجه به دمای ۴۳ درجه‌ای روز فاجعه در سرزمین حجاز معنا و مفهوم خاص خود را می‌یابد. علاوه بر این‌ها گروه‌های امدادی و پزشکی ایرانی از همان ساعات اولیه وقوع این فاجعه، برای کمک به حال مجروحان این حادثه و پس‌ازآن در بیمارستان‌های سعودی حاضر شدند تا نه‌تن‌ها به حجاج ایرانی بلکه تا حد امکان به مجروحان سایر کشور‌ها نیز خدمت‌رسانی کنند، اما با ممانعت مسئولان سعودی مواجه شدند.
همچنین دستور مسئولان سعودی مبنی بر جمع‌آوری دوربین‌های مداربسته در محل وقوع فاجعه منا نیز بر عمق شائبه‌ها در خصوص ماهیت این حادثه می‌افزاید. وقتی این موضوع را در کنار اقدام برخی مأموران سعودی‌ها در جمع‌آوری و ضبط برخی تلفن‌های همراه افراد قرار می‌دهیم، این ذهنیت شکل می‌گیرد که سعودی‌ها چه واهمه‌ای از فیلم‌های ضبط‌شده مربوط به این فاجعه دارند؟
همان‌گونه که پیش‌تر نیز اشاره شد، حادثه منا، خون‌بارترین و مرگبارترین فاجعه تاریخ حج ابراهیمی است و نکته قابل‌تأمل آن است که این حادثه در عصر رسانه‌ها و ارتباطات رخ داده، بااین‌حال در بسیاری از نقاط دنیا و حتی در کشور‌های غربی، آن‌گونه که بایدوشاید دیده و شنیده نشد. این بدان معناست که فشار لابی‌های پنهان و آشکار سعودی‌ها و متحدانشان و نیز تطمیع رسانه‌ها با پترودلار‌های سعودی، عملاً فاجعه را به سانسور کشانده است. از جمله حقوق کنسولی شناخته‌شده، دسترسی به اجساد و اجازه انتقال آن به کشور متبوع است. بااین‌حال در روز‌های نخست، بنای سعودی‌ها بر آن بود که کل شهدای منا را بدون سروصدای رسانه‌ای در مکه به خاک بسپارند و مستندات موجود نشان می‌دهد در روز‌های نخست نیز فاز اول این تصمیم اجرایی شده و شتاب‌زده چند صد تن از پیکر‌هایی که به دلیل نگهداری نامناسب و غیراصولی در کانتینر نگهداری می‌شد، به خاک سپرده‌شده است. پس از هشدار رهبر معظم انقلاب‌اسلامی به سعودی‌ها، در خصوص عمل به وظایف خود در قبال پیکر، ناگهان ورق برگشت و آن‌ها مجبور به پذیرش نظر مسئولان ایرانی و خانواده‌های شهدا شده و البته با فرازوفرود زیادی پیکر‌ها را به جمهوری اسلامی ایران تحویل دادند. اکنون در آستانه دهم ذی‌حجه و عید سعید قربان، سه سال از فاجعه تلخ و غمبار منا می‌گذرد و به بهانه‌هایی همچون قطع روابط دیپلماتیک میان ایران و سعودی، هیچ‌گونه پیشرفتی در پیگیری حقوقی فاجعه و شهدای آن مشاهده نمی‌شود. در دومین و سومین سالگرد فاجعه منا، تنها مسئول عالی‌رتبه‌ای که از شهدای مظلوم منا و مسجدالحرام، یاد نمود، شخص رهبر معظم انقلاب‌اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله‌العالی) بود و با تأسف باید گفت: دیگر مسئولان بالاتفاق این شهروندان مظلوم ایرانی را از یاد بردند. گویی مظلومیت شهدای مکه و منا پایانی ندارد.
همین مطلب:
