یوم‌الحساب اقتصاد و فرهنگ
یوم‌الحساب اقتصاد و فرهنگ
کمتر از دو هفته تا پایان سالی مانده است که به نام «اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملی و مدیریت جهادی» مزین شد و طبعاً انتظار می‌رفت با سرلوحه قرار گرفتن شعار سال، محورهای راهبردی این شعار، اساس همه برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات مدیریت‌های خرد و کلان کشور بر این مبنا قرار گیرد. اکنون در واپسین روزهای این سال فرصتی دیگر برای تأمل در این است که تا چه حد متولیان امر به وظیفه خود در این باب پرداخته‌اند.
1- نخستین رکن سال که در شرایط کنونی نیز اهمیت بیشتری یافته است، مسئله «اقتصاد» است که با ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در روزهای پایانی سال گذشته، محوریتی مشخص‌تر نیز یافته است. همان‌گونه که می‌دانیم سال 1392 نیز به «حماسه سیاسی، حماسه اقتصادی» نامگذاری شده بود و نگارنده این سطور در روزهای پایانی سال گذشته نیز در همین ستون، به طرح این نقد پرداخت که چرا در سالی که گذشت آن‌گونه که شایسته و بایسته است به شکل‌گیری «حماسه اقتصادی» پرداخته نشد. اکنون یک سال از آن زمان گذشته و به رغم آنکه در رسانه‌ها و سخنان مسئولان بسیار این واژه کاربرد یافت اما همان‌گونه که رهبر معظم انقلاب نیز تذکر دادند: «البته با تکرار زبانی هیچ اتفاقی نمی‌افتد، بلکه باید این مسئله در مجلس و دولت به طور جدی بررسی شود که برای اقتصاد مقاومتی به مفهوم حقیقی، چه کارهایی انجام گرفته و چه کارهایی باید انجام بگیرد.»
اکنون و پس از یک سال می‌توان گفت هرچند در مفهوم‌سازی و طرح موضوع «اقتصاد مقاومتی» در نخبگان و جامعه پیشرفت‌هایی داشته‌ایم اما در اجرای صحیح آن به‌گونه‌ای که منافع حاصل از آن عاید کشور گردد، رهاورد در خور ذکری نداشته‌ایم و هنوز راه درازی در پیش داریم. به نظر می‌رسد انتظاری به‌مراتب بیشتر از مسئولان اجرایی وجود دارد تا بتوانند با جبران عقب‌ماندگی‌ها، مسیر پیشرفت اقتصادی درون‌زا را هموارتر سازند.
2- موضوع فرهنگ که البته از دغدغه‌های جدی انقلاب اسلامی است، در سال جاری در شعار سال جای گرفت و همان‌گونه که رهبر معظم انقلاب هم بر آن تأکید کردند، از مسئله اقتصاد به‌مراتب مهم‌تر است. طبعاً از مسئولان حوزه فرهنگی انتظار می‌رفت در سالی که موضوع فرهنگ در شعار سال برجسته شده است، برنامه‌ریزی ویژه‌ای برای تعالی فرهنگی و جبران عقب‌ماندگی‌ها و آسیب‌های موجود در این حوزه کنند. با این حال متأسفانه برخی مسئولان اجرایی خصوصاً وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از این نظر کارنامه قابل دفاعی ندارند، به این معنا که نه‌تنها حداقل انتظارات جبهه انقلاب اسلامی تأمین نشد، بلکه در جاهایی شاهد تقویت رخنه‌های فرهنگی نیز بوده‌ایم. به‌طور مشخص کمرنگ شدن نظارت‌ها و تساهل‌جویی‌های غیراسلامی در برخی سیاست‌ها و برنامه‌های اجراشده، مورد اعتراض مردم دلسوز و ارزشی قرار گرفت و در مقابل بعضاً دیده شد که این انتقادها از سوی متولیان امر تخطئه گردید.
اکنون و در واپسین روزهای سال 1393 به طور جدی می‌توان گفت، دغدغه‌های نیروهای انقلاب اسلامی و امت حزب‌الله نه‌تنها برطرف نشده است بلکه جای نگرانی بیشتری نیز وجود دارد. در عین حال در سال جاری شاهد رشد رویش‌های فرهنگی انقلاب در جبهه فرهنگی مؤمن به انقلاب بودیم که این موضوع را از ثمرات مثبت سال جاری می‌توان ارزیابی نمود.
3- تخصیص ویژه‌ای که ویژگی دو موضوع مهم سال را مشخص می‌نمود «عزم ملی» و «مدیریت جهادی» است که می‌توان گفت نتیجه‌بخشی و کارآمدی دو موضوع «فرهنگ» و «اقتصاد» در ذیل این دو ویژگی خواهد بود. موضوع عزم ملی مرتبط با عموم جامعه و مدیریت جهادی مرتبط با نخبگان و مسئولان کشور بود. به نظر می‌رسد، آحاد جامعه عزم ملی خود را در حمایت از سیاست‌ها و آرمان‌های نظام و انقلاب نشان دادند اما در عمل و رفتار برخی از مدیران، هنوز آن‌گونه که شایسته است «حرکت و رویکرد جهادی» مشاهده نمی‌شود و گویا تنبلی و فرسودگی مهم‌ترین دشمن پیاده‌سازی مدیریت جهادی در کشور ماست.
هرچند در بخش‌هایی از کشور در تحقق مدیریت‌های جهادی، حرکت‌های ارزنده و قابل‌تحسینی مشاهده شد که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت، با این‌حال نمی‌توان کتمان نمود که انتظار بیشتری از مدیران اجرایی کشور در این باب می‌رود.
در یک جمع‌بندی کلی باید گفت هرچند شعار سال 1393، بسیار راهبردی و در جهت پیش‌روندگی و پیش‌برندگی به سمت اهداف عالی انقلاب اسلامی بود، اما انتظاری که باید از مابه‌ازای چنین آرمان‌های بلندی متوقع بود از عمل مسئولان اجرایی، چندان مشاهده نگردید و مناسب است تداوم این مطالبه عمومی، پیشبرد این اهداف را در مقاطع آتی نیز پیگیری نماید.
همین مطلب:
