مشکلتان با اربعین بر سر چیست؟

 

درحالی‌که میلیون‌ها نفر از دوستداران اهل‌بیت در ایران و سایر کشور‌ها یا خود را به خیل اقیانوس اربعین رساندند یا به غبطه جاماندن از این سفر، در شهر و دیار خود قدم در این راه نهادند، اما بودند معدودی از افرادی که در رسانه‌ها و فضای مجازی خواستند خلاف این رود خروشان شنا و در آن تشکیک کنند. مقصود، افراد بی‌دین و ضدانقلاب خارج‌نشین که با هرگونه رفتار دینی خصومت می‌ورزند نیست، که آنان تکلیفشان روشن است، مقصود برخی از به‌اصطلاح اصلاح‌­طلبان، روشنفکران و روزنامه‌نگاران داخلی است که از سر مقاصد سیاسی با مظاهر دینداری مردم عناد می‌ورزند.

جاذبه و دافعه حسینی

از همان روز‌های پایانی رجب که حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) با خانواده خود مدینه را به سمت مکه ترک کرد و کاروانی به راه انداخت که در تاریخ جاودانه شد، تا ۱۶۰ روز بعد، یعنی ۱۰ محرم سال ۶۱، جمعی تدریجاً به این کاروان پیوستند و جمعی دیگر از آن بازماندند. همان‌گونه که کاروان سیدالشهدا (ع) ریزش‌ها و رویش‌هایی داشت، «جاذبه‌مند» و «دافعه‌مند» بودن از جمله ویژگی‌های مکتب حسینی پس از عاشورا و تا قرن‌های متمادی بوده است. وجود این ریزش و رویش در ذات این نهضت بود، و دلیل آن نیز حق‌مدارانه و حق‌طلبانه بودن ماهیت آن بوده است. 

مسیر احیای آن دو واجب فراموش‌شده

دو فریضه امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر که دو فرع از فروع دین هم هستند، بار‌ها در قرآن کریم مورد تصریح و تأکید قرار گرفته‌اند، اما به‌نظر می‌رسد در جوامع اسلامی و نیز جامعه ما مظلوم واقع شده‌اند. در یک‌سو دشمنان دین با مترادف کردن این دو فریضه با خشونت، علیه آن نفرت‌پراکنی می‌کنند، لیبرال‌ها با ترویج فردگرایی آن را نقض حریم خصوصی معرفی و محکوم می‌کنند و پاره‌ای از دینداران نیز با توجیه کم‌اثر یا بی‌اثر بودن آن را به فراموشی می‌سپارند.

شاخصه‌های رسانه حسینی

شاخصه‌های رسانه حسینی

 

از روزی که حضرت سیدالشهدا (ع) به همراه خاندانش از مدینه خارج شد تا روز عاشورا و حتی بعد از آن زمانی که اهل بیتش و در رأس‌شان زینب کبری (س) پیام‌آور این نهضت در کوفه و شام بودند، این قیام ماهیتی تبیین‌گرانه و روشنگرانه داشته است. گزافه نیست اگر این نهضت را خونین‌ترین «جهاد تبیین» تاریخ بنامیم.
تقارن ایام سوگواری حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) با روز خبرنگار در سال جاری یادآور ابعاد رسانه‌ای نهضت عاشورا و مسئولیت فعالان رسانه در پیروی از مکتب و نورانی حسینی است. اینکه رسانه تراز نهضت حسینی دارای چه ویژگی‌هایی است و فعالان این عرصه چه مسئولیتی در سپهر رسانه‌ای دارند، مجالی مستوفا می‌طلبد، اما در حوصله این نوشتار به برخی از مهم‌ترین شاخصه‌های رسانه عاشورایی تراز نهضت حسینی پرداخته خواهد شد

اربعین حماسه خاموش‌ناشدنی

 

مطالعه تاریخ اسلام نشان می‌دهد یکی از اهداف حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) احیای اسلام ناب محمدی (ص) پس از گذشت پنج دهه از رحلت پیامبر بود و حوادث پس از عاشورا نیز نتیجه‌بخش بودن این جهاد را نمایان می‌سازد، چنانکه قیام حضرت سیدالشهدا (ع) آغازگر بیداری بزرگی در جهان اسلام بود که تا سال‌ها، ظلمه طاغوت را به چالش کشید. همین رویکرد احیاگرانه در امتداد نهضت عاشورا نیز تداوم یافت. توصیه معصومان (ع) بر زنده نگاه‌داشتن حماسه حسینی و تکرار همه‌ساله این بازخوانی مذهبی- تاریخی تأثیر شگرفی بر تزریق روحیه جهاد و شهادت‌طلبی در جهان اسلام و به‌ویژه پیروان اهل‌بیت (ع) داشته است. هنر الهی امام راحل (ره) آن بود که این ذخیره عظیم معنوی را با تحولات روز گره زد و آن را به حماسه‌ای بدل کرد که بار دیگر در زمانه ما، کاخ ستم را به لرزه درآورد. به‌بیان‌دیگر امام احیاگر این سنت بود و به آن معنای جدیدی بخشید.

عزت‌آموزی از معلم کربلا

ایام سوگواری حضرت سیدالشهدا (علیه‌السلام) علاوه بر آنکه زمانی برای گرامیداشت یاد و نام سالار شهیدان و یاران و خاندان مظلوم آن حضرت است، مجالی برای اندیشه‌ورزی در ماهیت قیام امام حسین (ع) و درس‌آموزی از آن است. یکی از زیباترین جلوه‌های سیاسی اجتماعی حماسه عاشورا عزت مثال‌زدنی و بی‌نظیر جبهه حق در حوادث آن است و چنانکه همه می‌دانیم جمله معروف «هیهات منا‌الذله» منقول از آن حضرت بر تارک این پرچم پرافتخار می‌درخشد.

مکتبی که آموزگار عزت است

از میان عناصر هویت‌آفرین قیام حضرت سیدالشهدا (ع)، «دفاع از عزت اسلامی» بسیار برجسته و پررنگ است و چنانکه همه می‌دانیم جمله معروف «هیهات منا‌الذله» منقول از آن حضرت بر تارک این پرچم پرافتخار می‌درخشد.

صیانت از حج ابراهیمی

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار جمعی از مسئولان و دست‌اندرکاران حج، کنگره عظیم حج را حامل جنبه‌ها و پیام‌های سیاسی مهمی همچون «لزوم ارتباط و هم‌افزایی مسلمانان» و «نشان دادن اقتدار امت اسلامی» دانستند و خاطرنشان کردند: «علاوه بر جنبه معنوی حج که بسیار مهم است، باید این حقایق و اهداف اسلامی نیز برجسته و برای آن‌ها برنامه‌ریزی و اقدام شود. حج باید برای جمهوری اسلامی آبروآفرینی کند، بنابراین نباید جنبه‌های سیاسی حج فراموش شود و حج ابراهیمی یعنی حجِ پس از انقلاب اسلامی با حجِ قبل از آن و حجِ کشور‌هایی که بویی از مبانی اسلام و انقلاب اسلامی نبرده‌اند، متفاوت است.»

اربعین، رستاخیز اسلام انقلابی

از جمله ویژگی‌های بارز نهضت حسینی، بعد احیاگرانه آن بوده است، به‌گونه‌ای که می‌توان با قطعیت گفت یکی از اهداف حضرت اباعبدالله‌الحسین(ع) احیای اسلام ناب محمدی(ص) پس از گذشت پنج دهه از رحلت پیامبر بود. نگاه تاریخی به حوادث عاشورا و پس ‌از آن نیز نتیجه‌بخش بودن این جهاد را نمایان می‌سازد، چنانکه قیام حضرت سیدالشهدا(ع) آغازگر بیداری بزرگی در جهان اسلام بود که تا سال‌ها، ظلمه طاغوت را به چالش کشید.

درس عزت در مدرسه عاشورا

از میان مؤلفه‌های هویت‌بخش قیام حضرت اباعبدالله‌الحسین «دفاع از عزت اسلامی» بسیار برجسته و پررنگ است و چنانکه همه می‌دانیم جمله معروف «هیهات منا‌الذله» منقول از آن حضرت در تارک این پرچم پرافتخار می‌درخشد.
مفهوم عزت از مفاهیم دینی و مأخوذ از معارف قرآنی است که در آموزه‌های دین مبین اسلام مورد تأکید جدی بوده و مختص خداوند و مؤمنین دانسته شده است.
عزت به هر بلندی گفته می‌شود که آب بر آن مسلط نمی‌شود. ازاین‌رو عزیز به کسی گفته‌شده که تحت سلطه چیزی درنمی‌آید و مسلط بر دیگران است. مقابل عزت، ذلت است. چنانچه امام حسین (ع) می‌فرماید: موتٌ فی عزِّ خیرٌ من حیاهًٍْ فی ذلٍّ؛ مرگ باعزت و آزادگی بهتر است از زیستن با ذلت و حقارت. در بررسی و تبیین این مفهوم مهم در مکتب عاشورا، می‌توان ابعاد ذیل را برای آن متصور بود

خونی که همچنان در جوشش است

تأثیرپذیری روشن انقلاب اسلامی از قیام عاشورای حضرت اباعبدالله الحسین (ع) بر کسی پوشیده نیست. این تأثیرپذیری را هم در جنبه‌های معرفتی-اندیشه ای و هم در رویکردهای سیاسی و اجتماعی می‌توان مشاهده کرد. بر این اساس می‌توان عاشورا را در قالبی وسیع‌تر از یک نهضت الگو که «عامل احیاگر و استمراربخش» انقلاب اسلامی دانست.