رایگاه

تارنمای دیدمان و اندیشه؛ یادداشت‌های محمدجواد اخوان

رایگاه

تارنمای دیدمان و اندیشه؛ یادداشت‌های محمدجواد اخوان

رایگاه

«فبشر عبادالذین یستمعون القول فیتبعون احسنه»

آن چه می نویسم احتمالا دیدگاه و نظر من است، اما نام تارنمای خود را «رایگاه» نهادم تا مکانی باشد جهت اقتراح و تضارب آرا و خوانندگان محترم خود بیاندیشند و برترین را برگزینند!

کانال من در شبکه اجتماعی تلگرام
https://telegram.me/mjakhavan

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

معادله سلطه فناورانه

مطالعه تاریخ پانصدساله اخیر نشان می‌دهد، یکی از مهم‌ترین پیشران‌های توسعه نفوذ و قدرت استعمارگران، دانش و به‌ویژه فناوری بوده است. توسعه دریانوردی نوین مسیر ورود غربیان به سرزمین‌های دیگر را هموار کرد، ماشین چاپ اندیشه غرب را به جهان بسط داد، تسلیحات گرم، سلطه نظامی آن‌ها را بر اقصی‌نقاط عالم گسترش داد و فناوری‌های دیگر، غرب را قدرت برتر اقتصادی و سیاسی دنیا کرد. در ادوار اخیر فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی همین نقش را ایفا کرده و عملاً مرز‌های سیاسی و استقلال ملت‌ها را کمرنگ کرده است. 

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ شهریور ۰۳ ، ۰۶:۴۳
محمدجواد اخوان

مصائب رشته یک‌درصدی

 

در روز‌های انتخاب رشته داوطلبان کنکور سراسری، نکته قابل‌تأملی که به چشم می‌خورد، نسبت غیرمتعارف داوطلبان گروه آزمایشی علوم تجربی است. آمار‌ها نشان می‌دهد که از حدود یک‌میلیون نفر داوطلب شرکت‌کننده کنکور امسال، قریب به ۵۰ درصد آنان یعنی ۵۰۰ هزار نفر در گروه تجربی شرکت کرده‌اند. جالب است که ۲۰ سال قبل که در قله جمعیتی کنکور قرار داشته‌ایم، نسبت داوطلبان گروه تجربی ۳۰ درصد از کل شرکت‌کنندگان بوده است. چه اتفاقی افتاده است که این نسبت به‌تدریج به‌هم‌خورده و نیمی از کنکوری‌ها در تجربی شرکت کرده‌اند؟

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۹ شهریور ۰۳ ، ۰۷:۱۲
محمدجواد اخوان

 دو خوانش انحرافی از فهم عدالت

 

مطالبه عدالت از جمله شعار‌ها و اهداف عالی انقلاب‌اسلامی بوده و در طول عمر جمهوری اسلامی بار‌ها در کلام مسئولان کشور از سلایق و طیف‌های متنوع فکری مطرح بوده است. اما به نظر می‌رسد شاهد نوعی اشتراک لفظی در خصوص عدالت بوده‌ایم و آنچه گاه مقصود از عدالت و عدالت‌خواهی بوده، لزوماً با مفهوم اسلامی عدالت منطبق نیست. 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ شهریور ۰۳ ، ۰۷:۰۸
محمدجواد اخوان

«ره‌نامه نبرد نرم» راهی بازار نشر شد

 

کتاب «ره‌نامه نبرد نرم» با موضوع اصول و فنون جنگ نرم از دیدگاه رهبر معظم انقلاب‌اسلامی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای منتشر گردید.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۵ شهریور ۰۳ ، ۰۷:۰۶
محمدجواد اخوان

نگاهی به فرایند انتخاب وزرا

 

در جریان معرفی و رأی اعتماد اعضای کابینه چهاردهم در مجلس، حواشی در مورد تأیید وزرا از سوی رهبری پیش آمد که این چند روزه فضای سیاسی و رسانه‌ای کشور را تحت‌الشعاع خود قرار داده است. بعدازآنکه یک نماینده مجلس در اثنای بررسی وزیر امور خارجه اظهاراتی مبهم در مورد توصیه به مجلس مطرح کرد، رئیس‌جمهور در نطق پایانی خود جملاتی را بر زبان راند که به بسیاری این‌گونه القا شد که بخشی یا همه وزرا به تأیید مقام معظم رهبری رسیده‌اند. 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۵ شهریور ۰۳ ، ۰۷:۰۱
محمدجواد اخوان

چالش تابعیت مضاعف

 

اجرای قانون مشاغل حساس و عدم احراز صلاحیت برخی مدیران به دلیل دوتابعیتی بودن خود یا خانواده‌شان بار دیگر موضوع تابعیت دوگانه مسئولان و نزدیکان‌شان را بر سر زبان‌ها انداخت. در چند سال اخیر نگرانی از دوتابعیتی بودن برخی مدیران به‌طورجدی به دغدغه تعداد زیادی از مردم تبدیل شده، خصوصاً پس‌ازآنکه خاوری، مدیرعامل اسبق بانک ملی پس از افشای نقشش در فساد ۳هزارمیلیاردی از کشور گریخت و تاکنون هم بازگرداندنش از کانادا به دلیل تابعیت مضاعف او در آن کشور ممکن نشده است. چند مورد مشابه دیگر هم در پرونده‌های مفاسد اقتصادی و جرائم امنیتی در یک دهه اخیر قابل‌مشاهده است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ مرداد ۰۳ ، ۰۶:۵۷
محمدجواد اخوان

توصیه‌های رسانه‌ای به رئیس‌جمهور

 

مسئولان معمولاً در روز خبرنگار به مدیران و اصحاب رسانه تبریک و خداقوت می‌گویند و جبران این تبریکات، پیشنهاد‌ها و توصیه‌هایی است که اهالی رسانه می‌توانند به مسئولان ارائه دهند. ازآنجاکه دفتر رئیس‌جمهور محترم بنده را به همراه جمعی از اهالی رسانه به نشستی دعوت کردند که به دلیل کسالت نتوانستم دعوت‌شان را اجابت کنم، ضمن تشکر از دعوت‌شان، نکاتی را که می‌خواستم مطرح کنم در این نوشتار کوتاه به ایشان و سایر دولتمردان جدید تقدیم می‌دارم:

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۰ مرداد ۰۳ ، ۰۶:۵۵
محمدجواد اخوان

عقده‌گشایی پساترور

 

تجربه چند حادثه امنیتی در کشور در پنج سال اخیر نشان می‌دهد تعدادی مشخص از کاربران خاص در شبکه‌های اجتماعی دشمن تروریست را رها کرده و خط تحقیر و تخطئه مدافعان امنیت را در پیش می‌گیرند. در حوادثی، چون شهادت سرداران فخری‌زاده، صیاد خدایی، سیدرضی موسوی و حمله صهیونیست‌ها به کنسولگری ایران در سوریه و نیز حملات تروریستی در نقاط مختلف کشور، درست در زمانی که جامعه در شوک و بهت این حوادث تلخ قرار دارد و هنوز حتی عامل یا چگونگی حادثه روشن نیست، تعدادی از صفحات مجازی مشخص با تمسخر و تخریب نهاد‌های امنیتی و اطلاعاتی کشور، قدرت تروریست‌ها را چندبرابر جلوه داده و در واقع پروژه رعب‌افکنی را تکمیل می‌کنند. آخرین نمونه این رویکرد را همین چند روز پیش و بعد از اعلام خبر شهادت «اسماعیل هنیه» در تهران شاهد بودیم. 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۳ مرداد ۰۳ ، ۰۶:۵۳
محمدجواد اخوان

شرط موفقیت دولت چهاردهم

 

رهبر معظم انقلاب اسلامی در مراسم تنفیذ ریاست‌جمهوری نهم توصیه‌هایی را خطاب به دولتمردان جدید مطرح کردند که چارچوب انتظارات کلی از دولت چهاردهم را مشخص می‌کند. در میان این توصیه‌ها، یک نکته کلیدی وجود دارد که آن را می‌توان زیربنای جهت‌گیری مورد انتظار کابینه جدید دانست. این نکته در این جمله مهم خلاصه می‌شود که معظم‌له فرمودند: «هیچ مسئله داخلی را متوقف و آویزان به یک موضوع خارجی نباید کرد.» اهمیت این جمله را می‌توان در آن یافت که برخی از نیرو‌های اصلی پیرامون رئیس‌جمهور از طیف مدیران دولت یازدهم و دوازدهم هستند که بسیاری از ایده‌ها و رهیافت‌های مطلوب خود را در دهه ۹۰ آزموده‌اند. 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۹ مرداد ۰۳ ، ۰۶:۵۱
محمدجواد اخوان

آیا تنفیذ تشریفاتی است؟

 

اصطلاح «تنفیذ» در ادبیات حقوقی به‌معنای رسمیت بخشیدن است و در ادبیات سیاسی و حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران برای اشاره به امری مهم یعنی امضا و ابلاغ حکم ریاست جمهوری از سوی ولی‌فقیه است. اما آیا این «تنفیذ» امری تشریفاتی است یا در واقع بخشی حقیقی در انتقال قدرت در قوه مجریه است؟ به‌بیان‌دیگر آیا ولی‌فقیه می‌تواند حکم ریاست جمهوری منتخب را تنفیذ نکند یا به دلیل تشریفاتی بودن این فرایند، ناگزیر به آن است؟

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ مرداد ۰۳ ، ۰۷:۰۹
محمدجواد اخوان

خطوط قرمز کابینه‌گزینی

 

اولین و مهم‌ترین مأموریت رؤسای جمهور منتخب همواره چینش کابینه و ترکیب هیئت‌وزیران بوده است. در واقع این تصمیم مهم رئیس‌جمهور نشان می‌دهد که سکان اداره قوه مجریه را در طول چهار سال پیش رو با چه افرادی و به چه سمت‌وسویی می‌برد. اکنون حلقه مشاوران و نزدیکان رئیس‌جمهور منتخب با سازوکاری بروکراتیک در حال مشورت دادن به ایشان برای انتخاب وزرا و معاونان هستند که به نظر امری داخلی و فاقد اهمیت است. آنچه مهم است در نهایت تصمیمات قانونی یعنی تصمیم شخص او و نیز رأی اعتماد نمایندگان مجلس به ترکیب پیشنهادی وی است. 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ تیر ۰۳ ، ۰۷:۰۶
محمدجواد اخوان

رئیس این سه جمع جمهور

 

ضمن تبریک به جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور منتخب و آرزوی موفقیت برای ایشان و دولت‌شان در چهار سال پیش رو، به نظر می‌رسد مهم‌ترین نکته‌ای که باید مدنظر رئیس‌جمهور منتخب باشد، آن است که او دیگر نامزد رقابت‌های انتخاباتی نیست و رئیس‌جمهور سه جمع مشخص از مردم است و مسائل هرکدام از بخش‌های جامعه را باید مدنظر قرار دهد. 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ تیر ۰۳ ، ۰۷:۰۴
محمدجواد اخوان

دعوت به مشارکت را فراموش نکنیم

 

انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم در شرایط اضطراری برگزار شده و به همین دلیل پیش‌زمینه‌های لازم در حوزه آمادگی ذهنی افکار عمومی برای انتخاب‌گری در آن مهیا نشد. شاید همین عامل نیز در میزان مشارکت مرحله اول این انتخابات مؤثر بوده است. اکنون در آستانه مرحله دوم انتخابات هستیم که با توجه به باقی ماندن دو نامزد در کارزار، بخش قابل‌توجهی از رأی‌دهندگان مرحله اول و به‌ویژه فعالان ستاد‌های این دو نامزد تکلیف خود را در مرحله دوم می‌دانند. بااین‌حال بخشی از کسانی که در مرحله اول به نامزدی غیر از این دو نفر رأی داده یا رأی سفید داده‌اند، ممکن است برای شرکت در مرحله دوم انگیزه کافی نداشته باشند. همچنین نباید از کسانی که به هر دلیل در مرحله اول انتخابات شرکت نکرده‌اند، غافل شد. با توجه به آنکه بخشی از فعالان حوزه انتخابات عمده تلاش خود را به ترویج نامزد خود یا نقد رقیب معطوف می‌کنند و از اصل اساسی مشارکت غافل می‌شوند، مهم‌ترین کار در مرحله فعلی تمرکز بر افزایش مشارکت با دعوت همه کسانی است که به هر دلیل ممکن است شرکت نکنند. 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۳ تیر ۰۳ ، ۰۷:۰۲
محمدجواد اخوان