ماجراجوییهای شاهبچههای «روضهالخریم»
ماجراجوییهای شاهبچههای «روضهالخریم»
تهاجم اخیر رژیم آلسعود و همپیمانانش با یمن را، علاوه بر تأثیر آن بر معادلات منطقهای و بینالمللی، میتوان در سطحی دیگر نیز تحلیل آن کرد و آنرا بازتابی از رقابتها و تحولات قدرت در داخل کاخهای آلسعود دانست.نکتهای که تأمل برخی صاحبنظران و تحلیلگران را برانگیخته است، تفاوت رویکرد حاکمان فعلی عربستان با پیشینه رفتاری این رژیم است.
تحلیلگران عرصه بینالملل، رژیم پادشاهی عربستان سعودی را جزو رژیمهای محافظهکار در عرصه بینالمللی میدانند و اتفاقاً همین رویکرد حقیقتاً در رفتار بیرونی این رژیم بهوضوح مشاهده میشود. در طول بیش از هشت دهه از عمر تسلط این خاندان بر خاک حجاز و نجد، تقریباً عربستان میداندار هیچ جنگ گستردهای نبوده و عمدتاً سعودیها کوشیدهاند تا حد ممکن از منازعات فیزیکی اجتناب کنند.
آنان که تحولات منطقه را پیگیری میکنند هنوز از یاد نبردهاند که آلسعود در سال ۱۹۶۵، برای پرهیز از همسایگی با صهیونیستها، بخشی از خط ساحلی خود در خلیج عقبه را در ازای زمینی بیابانی به اردن واگذار کرد و نیز پسازآنکه رژیم صهیونیستی در جنگ ششروزه 1967، جزایر راهبردی «تیران» و «صنافیر» متعلق به عربستان در دهانه خلیج عقبه را اشغال کرد، در مقابل این از دست رفتن آشکار بخش یاز خاک و منافع ملی خود تاکنون سکوت اختیار کرده است.
بااینحال اکنون و در عرصه تحولات منطقه با رژیمی سرکش مواجهیم که بیشباهت به گذشته خود، سردمدار ائتلافی منطقهای علیه مردم یمن شده است و دلارهای نفتی خود را در این آوردگاه بهسرعت و بیمحابا هزینه میکند. آنگونه که بر خی قرائن نشان میدهد ریشه چنین تغییر رفتاری را باید در تحولات و رقابتهای داخل خاندان سعودی جستجو کرد.
اکنون فرمان ماشین جنگی عربستان در دست کسی نیست جز شاهزاده «محمد بن سلمان» (34 ساله) فرزند پادشاه کنونی و وزیر دفاع عربستان. او که اکنون کمتجربه و جوانترین وزیر دفاع جهان است، پس از رسیدن پدرش به مقام پادشاهی قدرت را قبضه درآورد و تلاش کرد تا رقابتهای درونی «روضهالخریم» جایگاه خود را بس دهد. درعینحال او متحد دیگری نیز دارد و او «محمد بن نایف» (56 ساله) جانشین ولی عهد کنونی و وزیر کشور عربستان سعودی که او نیز سودای قدرت دارد و تلاش میکند زمینه را برای انتقال قدرت پس از ولی عهد کنونی به خود را آماده سازد.
ائتلاف جوانان کمتجربه اما ماجراجوی خاندان سعود با محوریت «محمد بن سلمان» و «محمد بن نایف» اکنون بر مقدرات سرزمین نجد و حجاز مسلط شده است و میکوشد اقتدار خود را در رقابت با دیگر شاهزادههای سعودی –که هریک در رویای رسیدن به اریکه قدرت هستند- حفظ کرده و ارتقا دهد. به نظر میرسد شخص محمد بن سلمان از پرونده تهاجم به یمن انتظار ویژهای دارد و آن عبارت است از چهرهسازی و قهرمان سازی از شخص خویش. او که عمر سیاسیاش به چهار سال نمیرسد، میکوشد با فضاسازی رسانهای بهعنوان چهرهای مطرح در عرصه جهانی معرفی گردد و در معادلات سیاسی عربستان، بهعنوان نماد «اقتدار» به تصویر درآید. به بیان امام خامنهای «سعودیها در کار سیاست خارجیشان یک وقار و متانتی نشان میدهند؛ این وقار و متانت را هم از دست دادند. چند جوان بیتجربه، امور آن کشور را در دست گرفتند و دارند آن جنبهی توحّش را غلبه میدهند بر جنبهی متانت و ظاهرسازی؛ این به ضررشان تمام خواهد شد.»
در سوی دیگر میدان، اما ملت مقاوم و سلحشور یمن قرار دارند که جمعیت 24 میلیونیشان از جمعیت خالص (منهای مهاجران خارجی) عربستان سعودی بیشتر است. از کودکی با رزم و اسلحه بزرگ شدهاند و به لحاظ هویتی-تمدنی خود را برتر از اعراب نجد (منجمله آلسعود) میدانند. جنبش انصارالله نیز بهخوبی توانسته است انقلابی -بهمعنای واقعی کلمه- مردمی را شکل دهد که در آن طیف وسیعی از یمنیها اعم از شیعه اثنی عشری، اسماعیلی، زیدی، شافعی، حنبلی و مالکی حضورداشته و نسبتاً به تمامیت ارضی و منافع ملی خود حساسیت دارند. طبعاً این انسجام درونی حامیان انقلاب یمن، مهمترین مانع در پیشروی ماشین جنگی آلسعود در خاک یمن خواهد بود.
علاوه بر اینها تجربه موفق جنگهای 33 روزه، 22 روزه، 8 روزه و 51 روزه، اندوختهای عظیم از راهبردها و تاکتیکهای نبرد ناهمتراز را در اختیار محور مقاومت قرار داده است و روشن است که ائتلاف اجارهای آلسعود بهمراتب ضعیفتر از ارتش تا بن دندان مسلح صهیونیستی بود و طبعاً نتیجه بهتر از او نیز کسب نخواهد کرد.
آنچه اکنون در قالب حمله هوایی و برای نابودی زیرساختهای یمن در حال وقع است، هرچند باعث کشتار کودکان بیگناه یمنی میشود اما آوردهای جز از دست رفتن اعتبار رژیم آلسعود در عرصه بینالمللی نخواهد داشت. به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی « سعودیها در این مسئله خسارت خواهند کرد، ضرر خواهند کرد و بههیچوجه پیروز نخواهند شد. دلیل خیلی واضحی دارد؛ دلیلش این است که تواناییهای نظامی صهیونیستها چندین برابر توانایی نظامی این سعودیهای کذا و کذا [است]؛ چندین و چند برابر اینها، آنها توانایی نظامی داشتند؛ طرف مقابل آنها هم غزّهی یکوجبی بود. اینجا طرف مقابل یک کشور است، یک کشور دهها میلیونی؛ یک ملّت، کشور پهناور و وسیع. اگر آنها توانستند در غزّه پیروز بشوند، اینها هم خواهند توانست در اینجا پیروز بشوند؛ البتّه اگر آنها هم پیروز میشدند، باز پیروزی اینها احتمالش صفر بود؛ الآن احتمالش زیر صفر است. اینها قطعاً ضربه خواهند خورد؛ قطعاً بینی سعودیها به خاک مالیده خواهد شد.»
بنا بر آنچه گفته شد، ماجراجویانی که اخیراً بر کاخ «روضهالخریم» تسلط یافتهاند، آگاهانه و یا ناآگاهانه بر شاخه نشسته و مشغول بریدن «بن» هستند. بررسیها نشان میدهد، چه تهاجم زمینی شروع شود و چه جنگ به این فاز منتقل نشود، عملاً زیاندیده نهایی، سعودیها خواهند بود و حتی ممکن است تهاجم به سمن، عملاً گسلهای درونی عربستان را نیز فعال کند و چهبسا رقبای ماجراجویان فعلی درصدد احقاق سهم خویش در قدرت باشند.